مقایسه زیرساختهای قزوین و یزد؛ شاید بسیاری فکر کنند که مسافرت و گردشگری بیشتر از هر چیز عزم و اراده شخصی میخواهد اما گردشگردی به مثابه یک صنعت به شدت نیازمند زیرساخت های روزآمد است. کشورها و شهرهای زیادی در دنیا هستند که جاذبه های گردشگری زیادی در خود جای داده اند اما کمبود یا مشخصا نبود زیرساخت آنها را از میان گزینه های گردشگران خارج میکند.
ضرورت مقایسه زیرساختهای گردشگری در دو شهر قزوین و یزد
ایران با هفت هزار تپه باستانی و صدها شهر قدیمی یکی از 10 کشور پرجاذبه توریستی است اما علاوه بر شرایط تحریمی، کمبود زیرساخت و ضعف در خدمات و تبلیغات باعث شده است، حتی گردشگران داخلی فرصت بازدید از جاذبه های حتی شهرهای معروف را نداشته باشند. در این نوشتار زیرساختهای قزوین و یزد به عنوان دو شهر پرجادبه را به مقایسه می نشینیم.
قزوین شهر بی فرودگاه
مقایسه زیرساختهای قزوین و یزد؛ قزوین با اینکه شهری باستانی محسوب میشود و تنها نزدیکی آن به قلعه افسانهگونه الموت ( قلعه حشاشین) ظرفیت، گردشگرپذیری بالایی دارد و علاوه بر این دارای دهها سایت گردشگری است، اما ظاهرا در حال حاضر هویت صنعتی این شهر بر ارزشهای باستانی آن چربیده و این شهر به‌خاطر شهرکهای اقماری متعدد و تجمع صنایع مختلف معروف شده است.
به قول علی محمدی‌ها، یکی از فعالان حوزه گردشگری قزوین علی‌رغم جاذبه‌های گردشگری فراوان، شهر ناشناخته‌ای است زیرا برخلاف شعاری که مبنی بر مقصد بودن گردشگری استان است گردشگران نگاه مقصد گردشگری به این استان ندارند و نهایت ساعاتی را برای تفریح و خرید در استان سپری میکنند. راه‌آهن و فرودگاه اصلی‌ترین راه ارتباطی برای حضور گردشگران است اما متأسفانه هیچ تدبیری برای حل مسائل و زیرساختهای آن انجام نشده است.
یکی از دلایلی که برخی کارشناسان احداث یک فرودگاه در قزوین را بیمعنا میدانند، نزدیکی نسبی آن به تهران و امکان بهره گیری از فرودگاه مهرآباد و امام (ره) تهران در فاصله تقریبا دو ساعته اين شهر است.
وجود فرودگاه خدمات ویژه کشاورزی که کارکرد آموزشی نیز دارد باعث شده تا در یک دهه اخیر هر وقت بحث ایجاد فرودگاه مطرح شود، نگاه‌ها متوجه این فرودگاه و توسعه و یا تقویت آن متمرکز شود.
علیرضا منظری معاون سابق سازمان هواپیمایی کشوری و کارشناس صنعت هوانوردی در گفت‌وگویی نزدیکی قزوین به تهران و فرودگاه پیام کرج دلیل معقول نبودن تأسیس یک فرودگاه بزرگ در قزوین دانسته است و فرودگاه فعلی قزوین را صرفا دارای این پتانسیل میداند که به فرودگاهی برای AIRTAXI یا تاکسی هوایی تبدیل شود.
از سوی دیگر مهدی رجحانی معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار قزوین در مصاحبه ای در آبان 1401 از آمادهسازی مقدمات فرودگاه قزوین و همچنین واگذاری فرودگاه به روش BOT خبر داده است.
فرودگاه دهم کشور
یزد دومین شهر قدیمی جهان و محل اولین بنای‌خشتی دنیا و شهر موسوم به “شهر بادگیرها”، “دارالعباده” فرودگاهي نسبتا درخور نامش دارد و با ترافيك قابلملاحظه در سمت غرب شهر (حدود ۱۰ کیلومتري مرکز شهر ) در حال خدمترسانی به مسافران این شهر است . بهترین راه دسترسی و شاهراه اصلی ارتباطی با این فرودگاه از بخش شرقی و بلوار آزادگان است. فاصله کم اين فرودگاه با ایستگاه راه‌آهن مزيتي است كه رسیدن به آن را برای ساکنین شهرهای اطراف را بسیار آسان میکند.
وضیعت مطلوب جغرافیایی و موقعیت مناسب ژئوفیزیکی فرودگاه يزد را به محل مناسبي براي پروازهای آموزشی و مانورهای نظامی تبديل كرده است ولي در عين حال، سالانه حدود ۵۵۰.۰۰۰ مسافر از طریق ۶۰۰۰ نشست و برخاست هواپیمایی در اين فرودگاه رفت و آمد دارند و همين عنوان دهمین را فرودگاه شلوغ کشور را به فرودگاه يزد بخشيده است.
شرکت های هواپیمایی یزد
تقريبا تمام شرکت‌های هواپیمایی مهم كشور (آسمان،آتا، کیش ایر، زاگرس، هواپیمایی نفت ایران، ایران ایرتور و تابان پروازهايي را به شهرهاي مهم كشور انجام ميدهد و در سطح بين المللي پرواززهايي به نجف، جده ، دمشق و مدینه برقرار است.
۱۱۰ پرواز ورود و خروجي هفتگی فرودگاه یزد كه بیشترین به/از تهران و مشهد است( روزانه به‌صورت متوسط ۳ پرواز به مقصد تهران و ۶ پرواز به مقصد فرودگاه مشهد ) و صحبتهايي درباره برقرار پرواز مستقیم به زاهدان به گوش ميرسد
امکانات و خدمات رفاهی متعددی در ترمینال های فرودگاه یزد شامل آسانسور و بالا بر پله‌های برقی، پارکینگ اختصاصی برای مسافران، رستوران، چرخ حمل بارخدمات ۲۴ ساعته اورژانس، خدمات تلفن شهری، بین‌شهری و خارجی، خدمات بانکی، بانک و خودپرداز، خدمات مخصوص افراد ناتوان و کم‌توان، خدمات باربری، خدمات تاکسی های بین شهری و شهری، اینترنت رایگان در همه ترمینال، باجه‌های راهنمای مسافر و در نهايت غرفه های متعددی در فضای ترمینال براي خريد سوغاتی‌های شهر یزد تقريبا تمام نيازهاي معمول مسافران را پوشش ميدهد.
راحتترين راه دسترسی به این فرودگاه، مخصوصا با خودرو از طریق بلوار آزادگان است که درب آن در ضلع شرقی فرودگاه قرار دارد.
فرودگاه بین‌المللی یزد دارای دو ترمینال مجزا ( پروازهای خارجی و داخلی) است که هرکدام از آنها خدمات رفاهی مختص‌به‌خودشان را دارند
راه آهن شهر بادگیرها بیشتر باری است
مقایسه زیرساختهای قزوین و یزد؛ از دلایل ساخت ایستگاه راه یزد در سال 1350 نزدیکی این شهر به معدن زغال سنگ مورد نیاز شهرهای ذوب آهن اصفهان بود به همین جهت از بدو تاسیس حجم عمده ای از فعالیت های راه آهن یزد در جهت جابجائی شکل گرفت بماند که بعد با تاسیس راه آهن بافق بندر بندر عباس اهمین ایستگاه یزد در کریدور خط آهن شمال به جنوب و پخش کردن مواد معدنی و کالاهای صنعتی در سر تا سر ایران افزایش یافت
اگر قصد سفر در مسیر تهران یزد را دارید باید بدانید که این سفر با قطار 4 ستاره پردیس واگن سالنی که امکاناتی همچون سرویس فرنگی، سرویس ایرانی، سیستم تصویری، سیستم صوتی، پریز برق، بسته پذیرایی، سیستم تهویه و هدفون دارد، 6 ساعت و بیست دقیقه طول میکشد. قطارهای دیگر این مسیر یعنی قطار 4 ستاره غدیر واگن کوپه‌ای 4 نفره و قطار 3 ستاره البرز 4 نفره کوپه ای این مسیر را در مدت زمان 8 ساعت طی میکنند. برای رسیدن به اصفهان از این مسیر با سه ستاره البرز کوپه ای 4 نفره 4 ساعت و 40 دقیقه در راه خواهید بود. و از امکاناتی مانند کتابخانه، ویلچر، سرویس فرنگی، سرویس ایرانی، سرویس خواب، سیستم تصویری، سیستم صوتی، پریز برق، بسته پذیرایی، فروش غذا در رستوران، سیستم تهویه و چراغ مطالعه بهره خواهید برد.
بررسی راه های ریلی
برای رسیدن به مشهد مدت 15 ساعت ضمن تماشای مناظری کویری زیبایی از داخل قطار 4 ستاره غزال با امکان پذیرایی، کتابخانه، سرویس فرنگی، WiFi، سرویس ایرانی، سرویس خواب، سیستم تصویری، سیستم صوتی، پریز برق، بسته پذیرایی، فروش غذا در رستوران، سیستم تهویه، ارتباط داخلی و روزنامه از سفرتان لذت خواهید برد ودر نهایت برای سیدن به بندر عباس 13 ساعت با قطار 3 ستاره البرز کوپه ای 4 نفره سپری خواهید کرد و کتابخانه، ویلچر، سرویس فرنگی، سرویس ایرانی، سرویس خواب، سیستم تصویری، سیستم صوتی، پریز برق، بسته پذیرایی، فروش غذا در رستوران، سیستم تهویه و چراغ مطالعه امکاناتی هستند در این سفر اختیار شما قرار میگیرد.
در ایستگاه یزد امکانات شامل تشریفات VIP، امکانات حمل خودرو، سرویس ویژه معلولین، خودپرداز، تلفن، انبار توشه، صندوق امانات، غرفه امانت کتاب و غرفه فروش تنقلات آسایش شما را فراهم می آورد.لازم به ذکر است که ایستگاه راه آهم یزد امروز در داخل شهر یزد و تقریبا در مرکز آن قرار گرفته است که همین امر رسیدن به این نقطه از شهر را با اتوبوس یا تاکسی به راحتی فراهم میکند.
نتیجه گیری و پیشنهاد
مقایسه زیرساختهای قزوین و یزد؛ تنها وجود یک شهر مانند قزوین یا یزد برای بعضی از کشورها از عدم عمق تمدنی و نبود هویت فرهنگی ملی رنج میبرند، کافی است که وضعیت صنعت گردشگری آنها را اساسا متحول کند. اما گردشگری مانند هر صنعت دیگری و بلکه بیشتر وابسته به زیرساخت‌هاست. چراکه به عنوان صنعتی که عمدتا مشتریانی از طبقه متوسط و متوسط رو به بالا دارد، عموما مشتریانی با توقعات بالا دارد. و وجود زیرساختهای چون هتلها و مراکز اقامتی با استاندارهای جهانی، فرودگاه‌ها مجهر و خط ریلی گسترده و جاده های مناسب در شهرهای گردشگرپذیر ضرورتی گریزناپذیر برای تداوم یا افزایش ورودی و ماندگاری گردشگر به این شهرها است.
امید میرود که دولتها با تسهیل بخش خصوصی برای اجرای برنامه های زیرساختی مرتبط با گردشگری به خصوص برای شهر قزوین که شاید به واسطه تمرکز برنامه صنعتی شدن، ارزشهای گردشگری تا حدی به محاق رفته است، ظرفیتهای مغفول این دو شهر باستانی برای جذب گردشگر و اشتغال زایی را به صورت حدکثری بالفعل کنند.
بدون دیدگاه